Święte Triddum Paschalne

Triduum Paschalne - śmierć Jezusa na KrzyżuNajważniejszym czasem w ciągu całego roku liturgicznego jest Okres Triduum Paschalnego i Oktawa Świąt Wielkanocnych. Kościół w tym czasie zgłębia najważniejsze tajemnice swojej wiary.

Triduum rozpoczyna się w Wielki Czwartek, kiedy podczas wieczornej Mszy Świętej słyszymy radosny hymn „Chwała na wysokości Bogu”, wówczas wszelkie możliwe dzwonki i dzwony rozbrzmiewają, a lud kończy okres Wielkiego Postu i wchodzi w misterium.

Kościół milknie, organy przestają grać, wchodzi okres ciszy, który zakończy się, gdy w Wigilię Paschalną usłyszymy radosne Orędzie, oznajmiające wiernym, że czas smutku się skończył, bo Oto ich Zbawca powstał z martwych i odkupił całą ludzkość. W Wielki Czwartek zgłębiamy sakramenty – Eucharystii i Święceń. Szczególną uwagę powinien przykuć nam tekst jaki będzie słychać podczas – Modlitwy Eucharystycznej.

Kapłani używają wówczas uroczystego kanonu rzymskiego – pierwszej modlitwy eucharystycznej, a słowa „On to w dzień przed męką, za zbawienie nasze i całego świata, to jest dzisiaj” oznaczają, że Ostatnia wieczerza która stała się pierwszą w historii Mszą Świętą, trwa nadal. Kościół sprawuje wieczerzę każdego dnia. Czwartek Chrystusowy jest Wielkim Czwartkiem w roku 2021. Chrystus ustanowił także sakrament święceń słowami – To czyńcie na moją pamiątkę. Arcykapłan pozostawia po sobie pamięć wieczną i dlatego następcy jego uczniów sprawują ofiarę do dnia dzisiejszego. W wielki czwartek adorujemy Jezusa w ciemnicy, która upamiętnia uwięzienia Jezusa przed śmiercią. Bóg który jest schowany w więzieniu, to bardzo wymowny symbol.

W Wielki Piątek – dzień śmierci Boga, Kościół powstrzymuje się od sprawowania Eucharystii. Wielkopiątkowa liturgia jest pamiątką zwycięstwa odniesionego przez umęczonego i ukrzyżowanego Jezusa Chrystusa. W tym dniu używa się czerwonych szat liturgicznych symbolizujących miłość zwyciężającą na krzyżu. W tym dniu nie używa się instrumentów muzycznych ani dzwonków. Nie ma także pieśni na wejście. Na początku celebrans przez chwilę leży krzyżem przed ołtarzem. W tym czasie wierni klęczą. Dalej następuje Liturgia Słowa Bożego – w jej skład wchodzą dwa czytania, psalm (bez organów) oraz opis Męki Pańskiej z Ewangelii św. Jana.

Po kazaniu następuje Adoracja Krzyża, podczas której kapłani, służba liturgiczna i wierni całują rany Jezusa na krzyżu. Po niej następuje Komunia święta, a po jej zakończeniu następuje modlitwa nad ludem (bez błogosławieństwa i rozesłania). W Polsce i niektórych krajach na zakończenie liturgii Jezus pod postacią eucharystyczną zostaje przeniesiony do specjalnie przygotowanej kaplicy adoracji (zwanej na tę okazję w tradycji ludowej Grobem Pańskim), gdzie zaczyna się adoracja.

Wielka Sobota jest dniem ciszy. Kościół także w tym dniu powstrzymuje się od sprawowania Eucharystii, albowiem Liturgia Wigilii Paschalnej wchodzi już do obrzędów Niedzieli Zmartwychwstania. W ciągu dnia przychodzimy do Świątyń na prywatną adorację Jezusa w Grobie, ponadto jest to dzień święcenia pokarmów. Wieczorem rozpoczyna się najważniejsza chwila w ciągu całego roku. Oto na placu przed Kościołem, dokonuje się poświęcenia ognia, z którego zapala się Paschał – Symbolizujący Chrystusa w Chwale, Światłość ze Światłości. Następnie już w Świątyni słyszymy prawdopodobnie najpiękniejszy hymn pochwalny – Esxultet, który ogłasza ludowi Chwałę Chrystusa. Następnie rozpoczyna się liturgia słowa, długa, zawierająca 8 czytań, 8 psalmów i Ewangelię.

Cała historia zbawienia. Po ostatnim czytaniu ze Starego Testamentu i modlitwie, kapłan intonuje hymn Chwała na wysokości, w trakcie którego, podobnie jak podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, uderza się we wszystkie dzwony, grają organy (kołatki zastępuje się dzwonkami i gongiem). Po homilii następuje liturgia chrzcielna, w trakcie której śpiewana jest Litania do wszystkich świętych. Potem następuje błogosławieństwo wody (poprzez jedno- lub trzykrotne zanurzenie w niej paschału) oraz odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych. Jeżeli we wspólnocie obecni są katechumeni, udziela się im chrztu i bierzmowania.

Ceremonię kończy uroczysta procesja rezurekcyjna z Najświętszym Sakramentem, wokół kościoła, który okrąża się raz, lub trzy razy. Procesja jest radosnym ogłoszeniem zmartwychwstania Chrystusa i wezwaniem całego stworzenia do udziału w triumfie Zmartwychwstałego. Jeśli odbywa się po wigilii paschalnej odbywa się bezpośrednio po modlitwie po komunii. Następnie udzielane jest błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem. Jeśli nie odbywa się procesja, liturgia kończy się uroczystym błogosławieństwem.

Triddum Paschalne jest niezwykłym czasem, podczas którego człowiek jest w stanie oderwać się od codzienności i skupić na tym co najważniejsze w naszej wierze. Warto go przeżyć!