Święto to ustanowił papież Pius V na pamiątkę zwycięstwa Don Juana Austriackiego na flotą turecką. Zwycięstwo to przypisano wstawiennictwu Najświętszej Maryi Panny, do której Don Juan zawsze się modlił, odmawiając różaniec.

Pierwotnie święto to nosiło nazwę Najświętszej Maryi Panny. Grzegorz XIII zmienił jego nazwę na Różańcową i nakazał nabożeństwa we wszystkich kościołach, w których znajdowały się ołtarze pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej.

Papież Klemens XI rozciągnął cześć Najświętszego Różańca na cały Kościół Powszechny. Następnie Benedykt IV włączył święto do Brewiarza Rzymskiego. Leon XII podniósł święto do rangi klasy drugiej. Również on dodał do litanii loretańskiej wezwanie „Królowo Różańca Świętego módl się za nami”.

Dodajmy, że kult różańca świętego, jak podaje tradycja, został wyjawiony św. Dominikowi, przez Najświętszą Pannę.