Jak wyglądały pierwsze judeochrześcijańskie Eucharystie
Możemy się domyślać, że schemat był podobny do żydowskiego posiłku świątecznego. Ciekawym jest dokument chrześcijański z terenu Syrii – Didache – Nauka Dwunastu Apostołów. Powstał na przełomie I i II wieku. Sam fragment poświęcony Eucharystii prawdopodobnie jest starszy.
Didache ukazuje następujący schemat:
Pierwszy kielich wina -> łamanie chleba -> wieczerza i dziękczynienie po wieczerzy.
Oto fragment:
Co do Eucharystii, składajcie dziękczynienie w taki oto sposób. Najpierw przy kielichu: „Dziękujemy Ci, Ojcze nasz, za świętą winorośl Dawida, sługi Twego, którą objawiłeś nam przez Jezusa, sługę Twego. Tobie chwała na wieki!”.
Następnie przy łamaniu chleba: „Dziękujemy Ci, Ojcze nasz, za życie i za poznanie, które objawiłeś nam przez Jezusa, sługę Twego. Tobie chwała na wieki! Jak ten chleb łamany, rozrzucony po górach, został w jedno zebrany, tak niech Kościół Twój aż po najdalsze krańce ziemi zbierze się w jednym królestwie Twoim, bo Twoja jest chwała i moc przez Jezusa Chrystusa na wieki!”.
[…] A gdy się nasycicie, składajcie dziękczynienie w taki oto sposób: „Dziękujemy Ci, Ojcze święty, za święte Imię Twoje, które z woli Twojej zamieszkało w sercach naszych, i za poznanie i za wiarę i za nieśmiertelność, które objawiłeś nam przez Jezusa, sługę Twego, Tobie chwała na wieki!
Ty, Panie wszechmogący, stworzyłeś wszystko dla Imienia Twego, dałeś ludziom pokarm i napój, aby ciesząc się nim Tobie dziękowali. Nam zaś dałeś w swej łaskawości duchowy pokarm i napój, i życie wieczne przez Jezusa, sługę Twego. Nade wszystko dziękujemy Ci za wielką potęgę Twoją. Tobie chwała na wieki!
Pomnij, Panie, na Kościół Twój, i wybaw go od złego wszelkiego i uczyń doskonały w miłości Twojej. I zgromadź go z czterech stron świata, uświęcony, w królestwie Twoim, które przygotowałeś dla niego, bo Twoja jest moc i chwała na wieki!
Niechaj przyjdzie łaska i przeminie ten świat! Hosanna Bogu Dawidowemu! Kto święty, niech podejdzie, kto nim nie jest, niech czyni pokutę! Marana tha! Amen”.1
1 – cytat za Marek Starowiejski [oprac.] Eucharystia pierwszych Chrześcijan. Ojcowie Kościoła nauczają o Eucharystii. Znak Kraków 1997.